- مقدمه
امروزه در جهان نهادهای علمی و آموزشی به اقتضای رسالت و مأموریتی که بر عهده دارند برنامه‌های گوناگونی را به هدف ارتقای سطح دانش و پژوهش در جوامع انسانی طراحی و اجرا می‌کنند. یکی از برنامه‌هایی که می‌تواند در تحقق این هدف مؤثر باشد، اعطای جایزه‌های علمی است. این جوایز معمولاً به آثار برگزیدۀ علمی که در بازۀ زمانی مشخصی تولید و عرضه شده‌اند اختصاص می‌یابد و هدف آن تشویق و حمایت معنوی و مادی از پژوهش‌های نوآورانه در شاخه‌های مختلفی علمی است.
انجمن‌علمی فلسفۀ دین ایران (از این پس: انجمن) به‌عنوان یکی از نهادهای علمی و پژوهشی کشور که در سالیان اخیر با بهره‌گیری از ظرفیت‌های ارزشمند داخلی و خارجی موفق به اقدامات مهم و اثرگذاری در جهت رشد و اعتلای مباحث فلسفۀ دین شده است، با همکاری سایر سازمان‌ها و نهادهای فعال در حوزۀ فلسفۀ دین اقدام به برگزاری «جایزه فلسفۀ دین» می‌کند.
- اهداف
مهم‌ترین اهداف جایزۀ فلسفۀ دین به شرح زیر است:
- تکریم و ترویج پژوهش‌های نوآورانه و عمیق در زمینۀ فلسفۀ دین
- تشویق دانشجویان و طلاب حوزه‌های علمیه به نگارش آثار مسئله‌محور در حوزۀ فلسفۀ دین
- جهت‌دهی به فعالیت‌های علمی‌پژوهشی استادان و دانشجویان حوزۀ فلسفۀ دین
- ارتقای پژوهش‌های بومی در حوزۀ فلسفۀ دین با نظر به میراث ایرانی-اسلامی
- ایجاد هم‌ترازی میان پژوهش‌های صورت‌گرفته در داخل و خارج کشور
- حمایت مادی و معنوی از پژوهشگران حوزۀ فلسفۀ دین
- زمینه‌سازی برای معرفی گسترده‌تر آثار برتر در حوزۀ فلسفۀ دین
- مشخصات کلی جایزۀ فلسفۀ دین
جایزۀ فلسفۀ دین جایزه‌ای دوسالانه است و مراسم اعطای آن هر دو سال یک مرتبه در پاییز برگزار می‌شود. آثار در حوزۀ مباحث فلسفۀ دین و در سه دستۀ زیر پذیرفته می‌شوند:
- کتاب (تألیف و ترجمه)
- مقاله
- پایان‌نامه یا رساله
شرایط و ضوابط آثار دریافتی و اعطای جایزه به شرح زیر است:
- در هر دوره صرفاً آثاری که در طی دو سال شمسی پیش از سال برگزاری جایزه پایان یافته باشند پذیرفته می‌شوند؛ منظور از «پایان»، چاپ اول کتاب، انتشار رسمی مقاله و برگزاری موفقیت‌آمیز جلسۀ دفاع پایان‌نامه یا رساله است.
- با توجه به اینکه جایزۀ فلسفۀ دین یک جایزۀ ملی است، صرفاً آثار پدیدآورندگان با ملیت ایرانی پذیرفته می‌شوند.
- زبان اثر می‌تواند یکی از سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی باشد.
- هر شخص مجاز به ارسال تنها یک اثر مستقل و یک اثر مشترک به دبیرخانه است و در موارد مغایر با این شرط، شورای علمی با انتخاب خود حداکثر یک اثر را برای داوری انتخاب می‌کند.
- آثار مشترک نیازمند مشخص شدن نویسنده مسئول و تأییدیه نویسنده یا مترجم همکار دارند.
- ارسال فایل آثار برای آغاز فرایند داوری ضروری است. خصوصا در ارتباط با کتاب، در صورتی که نویسنده مسئول دسترسی به فایل آخرین نسخه منتشرشده کتاب ندارد، لازم است یک نسخه فیزیکی به آدرس انجمن (موجود در فوتر سایت) ارسال گردد.
تبصره: تصمیم‌گیری درباب شرایط و ضوابط دیگر برعهدۀ شورای علمی هر دوره از جشنواره است.
- ارکان
ارکان جایزۀ فلسفۀ دین عبارتند از: (الف) شورای سیاست‌گذاری، (ب) شورای علمی، (پ) دبیرخانه
(الف) شورای سیاست‌گذاری
شورای سیاست‌گذاری متشکل از اعضای ثابت و متغیر است. هیئت‌مدیرۀ انجمن اعضای ثابت شورا را تشکیل می‌دهند و اعضای متغیر متشکل از برخی شخصیت‌های علمی و رئیسان و مدیران سایر مراکز علمی و فرهنگی است که با تصویب هیئت مدیره و حکم رئیس انجمن به عضویت شورای سیاست‌گذاری در می‌آیند. ترکیب اعضای متغیر می‌تواند برای هر دوره تغییر کند. جلسات با حضور اکثریت اعضا (نیم به علاوه یک) و مصوبات نیز با رأی اکثریت حاضر در جلسه رسمیت می‌یابد. رئیس انجمن، دبیر شورای سیاست‌گذاری است.
(الف-۱) وظایف شورای سیاست‌گذاری
اهم وظایف شورای سیاست‌گذاری عبارت‌اند از:
- تصویب جزئیات برنامه‌های سالانه
- انتخاب اعضای شورای علمی و دبیر آن برای هر سال
- تصویب نوع و مقدار جوایز در هر دوره (با توجه به بودجۀ هر سال)
- تصویب شرایط و ضوابط کلی آثار دریافتی و برگزیده و ابلاغ آن به شورای علمی
- تصویب جزئیات فرآیند داوری (شرایط داوران، تعداد داوران، فرم داوری و …)
- تصویب نهایی برگزیدگان هر دوره با نظر به انتخاب شورای علمی
- تعیین ضوابط جذب منابع مالی
- برنامه‌ریزی برای جذب منابع مالی در هر دوره با همکاری با واحد مالی و پشتیبانی انجمن
(الف-۲) وظایف دبیر شورای سیاست‌گذاری
اهم وظایف دبیر شورای سیاست‌گذاری عبارت‌اند از:
- برنامه‌ریزی، تشکیل و مدیریت جلسات شورا
- ابلاغ مصوبات شورای سیاست‌گذاری به شورای علمی و دبیرخانه
- نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورا
- صدور حکم برای اعضای شورای علمی
(ب) شورای علمی
شورای علمی متشکل از دبیر شورا، به علاوه مدیر واحد روابط عمومی انجمن به‌عنوان مسؤول دبیرخانه و ۷ تا ۱۰ تن از متخصصان در حوزۀ فلسفۀ دین است. دبیر شورا و سایر اعضا از سوی شورای سیاست‌گذاری برای هر سال تعیین می‌شوند. جلسات شورا با حضور دو سوم اعضا و مصوبات نیز با رأی اکثریت حاضر در جلسه رسمیت می‌یابد. شورای علمی بالاترین مرجع علمی در نظارت بر فرایند داوری آثار است.
(ب-۱) وظایف شورای علمی
اهم وظایف شورای علمی عبارت‌اند از:
- پایش علمی اولیۀ آثار دریافتی
- تعیین داور برای آثاری که در مرحلۀ پایش برای ارسال به داوری مناسب تشخیص داده شوند
- جمع‌بندی نتایج داوری و انتخاب برگزیدگان هر دوره بر اساس ضوابط مصوب شورای سیاست‌گذاری
(ب-۲) وظایف دبیر شورای علمی
اهم وظایف دبیر شورای علمی عبارت‌اند از:
- برنامه‌ریزی، تشکیل و مدیریت جلسات شورای علمی
- تنظیم صورت‌جلسۀ نهایی انتخاب برگزیدگان و ارسال آن به شورای سیاست‌گذاری
پ) دبیرخانه
دبیرخانۀ جایزه در هر سال زیر نظر واحد روابط عمومی انجمن تشکیل می‌شود و مسؤولیت آن بر عهدۀ مدیر واحد است.
(پ-۱) وظایف دبیرخانه
اهم وظایف دبیرخانه عبارت‌اند از:
- تهیه و اعلام فراخوان برگزاری جایزه برای هر سال در زمان مناسب
- دریافت آثار ارائه‌شده، طبقه‌بندی آن‌ها و آماده‌سازی برای بررسی در شورای علمی
- تنظیم صورت‌جلسات و سایر مستندات
- برقراری ارتباط و نامه‌نگاری با صاحبان اثر و سایر مراجع ذی‌ربط
- برنامه‌ریزی و مدیریت مراسم اعطای جوایز
- منابع مالی جایزه
شورای سیاست‌گذاری در هر دوره با مشارکت واحد مالی و پشتیبانی انجمن تلاش می‌کند که در چارچوب ضوابط شورا منابع مالی مناسب برای تأمین بودجۀ لازم برای برگزاری جایزه را فراهم کند. مدیریت هزینه‌کرد منابع مالی بر عهدۀ واحد مالی و پشتیبانی است.
- مراحل برگزاری
مراحل اصلی برگزاری جایزه در هر سال به ترتیب زمانی عبارتند از:
- اعلام فراخوان دریافت آثار در مهلت مقرر (دبیرخانه)
- آماده‌سازی آثار برای طرح در شورای علمی (دبیرخانه)
- پایش اولیۀ آثار دریافتی در شورای علمی (شورای علمی)
- انتخاب آثار برای داوری و تعیین داوران (شورای علمی)
- ارسال آثار به داوران تعیین‌شده (دبیرخانه)
- پیگیری و دریافت نتایج داوری (دبیرخانه)
- بررسی نتایج داوری و انتخاب برگزیدگان (شورای علمی)
- ارسال نتایج داوری و صورت‌جلسات شورای علمی به شورای سیاست‌گذاری (دبیرخانه)
- انتخاب نهایی برگزیدگان (شورای سیاست‌گذاری)
- برگزای مراسم اعطای جایزه (دبیرخانه)